Autisme
Als ik aan kinderen moet uitleggen wat autisme is, zeg ik het volgende: Wanneer wij iets horen, gaat het in onze hersenen naar een laatje, dat gaat open en bijvoorbeeld de vraag, gaat erin. Dan gaat er een ander laatje open en komt het antwoord. We hoeven meestal niet lang na te denken. Als je moeder zegt: ‘Pak je jas’, dan loop je meteen naar de kapstok en je pakt je jas. Vaak trek je dan ook gelijk je jas aan.
Dwalen in je hoofd
Als je autisme hebt, denk je anders. Dan komt de vraag of je je jas wilt pakken wel door je oren naar binnen, maar kan in je hersenen niet het goede laatje vinden. De vraag gaat dan ‘dwalen’ en soms vindt ‘ie ineens het goede laatje, maar soms ook niet. Dan kan het dus betekenen dat het of heel lang duurt voor iemand zijn jas gaat pakken, of er gebeurt helemaal niets. En dan zegt mama het nog een keer: ‘Pak je jas’. Maar dan gaat de vraag weer dwalen in je hoofd. Vaak worden mama’s of juffen op school dan boos want ze denken dat je niet luistert. Maar dat is helemaal niet waar. Je luistert heel erg goed, alleen ben je verdwaald.
Ben jij weleens verdwaald in een bos? Dan weet je de weg niet meer, daar kun je niets aan doen en iedereen is blij als ze je weer vinden. Maar als je in je hoofd verdwaalt dan zijn mensen niet blij hoor! Maar je kunt er echt niets aan doen. Dat hoort bij autisme.
Prikkelverwerking
Het kan ook zijn dat je een hekel hebt aan harde geluiden, of fel licht of dat je niet zo goed weet of je honger hebt of dorst. Dit komt door je zintuigen. Op school leren we dat we 5 zintuigen hebben, nou we hebben er wel 22 of meer! Weet je wat dat zijn, zintuigen? Door je zintuigen weet je wat er om je heen gebeurt: bijvoorbeeld kijken, luisteren, ruiken, proeven, voelen. En zo zijn er nog veel meer.
Als je autisme hebt kunnen je zintuigen de prikkels niet goed verwerken. Prikkels zijn onder andere: licht, geluiden, geuren en aanrakingen. Voorbeeld: als je een geluid hoort (prikkel), krijgen je hersens een seintje.
Het kan ook zijn dat je te veel prikkels krijgt, dan kun je niet tegen harde geluiden. Als je te weinig geluidsprikkels krijgt, dan wil je juist graag hele harde geluiden horen. Ook eten kan moeilijk zijn, sommige mensen met autisme willen alleen zacht voedsel, anderen willen alleen hard voedsel. Dat hoort ook bij autisme.
Veranderen?
Kun je daar zelf niets aan doen, als je autisme hebt? Nee, je bent zo geboren. Het is best lastig als je autisme hebt, mensen begrijpen je vaak niet en jij begrijpt hen vaak niet. Daarom is het heel belangrijk dat wij leren omgaan met autisme. Jij hoeft niet te veranderen.
Als je doof bent, kun je daar ook niets aan doen. Wij wel, wij kunnen gebarentaal leren. Zo is het ook met autisme, wij kunnen leren omgaan met autisme en zo goed mogelijk proberen te begrijpen wat dat is: autisme. Want al heb je autisme, je bent net zo belangrijk als ieder ander.